1- اطلاعت از خدا و رسول .
2- بهشتیان با کسانی هستند که خداوند به ایشان نعمت داده و انعام نموده است، یعنی پیامبران و صدیقان و شهدا و صالحان . (نساء69)
3- جهاد با مال و جان در راه خدا . (توبه 88)
4- مهاجرت در راه خدا . (توبه 100)
5- شهادت در راه خدا . (توبه 111)
6- توبه کنندگان از گناه .
7- عبادت کنندگان .
8- حمد و سپاس و ستایش کنندگان الهی .
9- رکوع کنندگان.
10- سجده کنندگان .
11- نماز گزاران . (رعد 22)
12- امر به معروف و نهی از منکر کنندگان .
13- حافظان حدود الهی . (توبه 112)
14- مسلمانان و مؤمنان . (زخرف 69)
15- ایمان آورندگان و عمل صالح انجام دهندگان .
16- کسانی که به راه راست هدایت شدند . (یونس 25)
17- احسان و نیکی کنندگان . (رعد 22)
18- کسانی که تاریکی و لذت، چهره هایشان را نمی پوشاند . (یونس 26)
19- کسانی که در برابر خداوند خاضع و خاشع اند .
20- کسانی که به عهد و پیمان و وعده خویش وفا می کنند . (رعد 20)
21- کسانی که از خداوند می ترسند .
22- پیوندهایی را که خداوند دستور به برقراری آن داده ، برقرار می دارند .
23- از بدی حساب روز قیامت می ترسند .
24- به خاطر خداوند صبر و شکیبایی و بردباری کنند . (رعد 22)
25- تحیت بهشتیان در بهشت، سلام است . (ابراهیم 23)
26- با سلامت و امنیت وارد بهشت می شوند . (حجر 46)
27- هیچگونه غل و غشی و هیچگونه کینه و حقد و حسد و دشمنی و خصومتی در سینه هایشان نیست .
28- بهشتیان با هم دوست و رفیق هستند .
29- با هم برادر هستند . (حجر 47)
30- هیچ خستگی و رنج و مشتقی در بهشت به بهشتیان نمی رسد .
31- در بهشت جاودانه و مخلّد هستند و هرگز از آن خارج نمی شود . (حجر48؛ کهف3)
32- هر چه بخواهند در بهشت در اختیارشان است . (نحل 31)
33- ملائکه به ایشان سلام می دهند . (نحل 32)
34- بهشتیان در بهشت اجر نیکویی خواهند داشت . (کهف 2)
35- هیچگونه سخنان لغو و بیهوده نمی گویند بلکه جز سلام در آنجا سخنی ندارند . (مریم 62)
36- رزق و روزی شان در آنجا مهیا و آماده است . (مریم 62)
37- بهشتیان افراد متّقی و باتقوا و پرهیزگارند . (مریم 63)
38- بهشت عدنی که از زیر درختانش نهرها جاری است، پاداش کسانی است که پاک و پاکیزه و مطهر باشند . (طه 76)
39- بهشتیان، صدای آتش دلخراش و نفس زننده آن را نمی شنوند . (انبیاء 102)
40- بهشتیان در روز قیامت از فزع اکبر و وحشت بزرگ، محزون و اندوهگین نمی شوند . (انبیاء 103)
41- بهشتیان در بهشت ، خودشان را به زیورآلات و زینت آلات بهشتی مزین می کنند و لباسهای حریر می پوشند . (حج 23)
42- بهشتیان به سوی سخنان پاکیزه و راه شایسته، هدایت و راهنمایی می شوند . (حج 24)
43- مورد مغفرت و آمرزش خداوند و روزی پر ارزش می باشند . (حج 50)
44- بهشتیان به بهشتی وارد می شوند که از آن راضی هستند . (حج 59)
45- بهشتیان کسانی هستند که در دنیا به امانت خیانت نمی کنند . (مؤمنون 8)
46- بهشتیان در دنیا مورد مسخره افراد جهنمی قرار می گرفتند. (مؤمنون 110)
47- بهشتیان کسانی هستند که در دنیا با آرامش و بی تکبر راه می روند .
48- هنگامی که با افراد جاهل و نادان برخورد می کنند در مقابل برخوردهای نامناسب آنان ، به آنها سلام می دهند . (فرقان 63)
49- مشغول تهجد و قیام شبانه و نماز شب می باشند .
50- از خداوند مرتب می خواهند که آنان را از عذاب جهنم نجات دهد .
51- هرگاه انفاق و احسان می کنند ، نه اسراف می کنند و نه سخت گیری بلکه در حد اعتدال انفاق می کنند .
52- هیچگاه معبود دیگری را با خداوند نمی خوانند .
53- آدم بی گناهی را نمی کشند .
54- زنا نمی کنند .
55- شهادت به باطل نمی دهند . (فرقان 73)
56- هنگام برخورد با لغویات و بیهودگی، بزرگوارانه از آن می گذرند .
57- وقتی آیات الهی برایشان تذکر داده شود با جان دل پذیرا می گردند .
58- با همسران و حوران بهشتی در زیر سایه درختان، بر تختها و پشتی ها و مبلمان های بهشتی تکیه می دهند .
59- انواع میوه ها و هر چه بخواهند در اختیار ایشان قرار داده می شود . (یس 57)
60- خداوند به ایشان سلام می دهد . (یس 58)
61- بهشتیان در بهشتهای پر نعمت هستند . (صافات 43)
62- ساقیان و خادمان بهشتی در خدمت ایشان هستند .
63- شراب های طهور و لذت بخش بهشتی در اختیارشان است .
64- در غرفه ها و قصرها و ویلاهای چند طبقه هستند . (زمر 20)
65- راستگو هستند .
66- کسانی که گفتند پروردگار ما خداست و بر این گفته استقامت ورزیدند . (احقاف 13)
67- خداوند در بهشت، برای ایشان پذیرایی مهیا کرده . (فصلت 32)
68- بهشتیان در جایگاه امنی هستند . (دخان 51)
69- بهشتیان مرگی در بهشت نخواهند داشت . (دخان 56)
70- خداوند ایشان را از عذاب جهنم حفظ و نگهداری می کند .
71- هر کدام از بهشتیان، با توجه به عملشان درجه مخصوص به خود را دارند . (احقاف 19)
72- بهشتیان کسانی هستند که با قلبی پر انابه در حضور خداوند حاضر می شوند . (ق 33)
73- پرهیزگاران در بهشت در باغها و کنار چشمه سارها هستند .
74- فرزندان و ذریه بهشتیان نیز به ایشان ملحق می شوند . (طور 21)
75- غلمان و نوجوانان بهشتی در خدمتگزاری بهشتیانند . (طور 24)
76- پرهیزگاران در بهشت، در مقعد صدق در نزد پروردگار مقتدر هستند . (قمر55)
77- حورالعین های مقصور در خیام در خدمت بهشتیان است . (الرحمان 72)
78- بهشتیان به خداوند و قیامت ایمان دارند و با دوستان خدا و رسول دوست هستند و با دشمنان ایشان دشمن . (مجادله 22)
79- از جمله زنان بهشتی ، آسیه زن فرعون و مریم دختر عمران و مادر حضرت عیسی (ع) است . (تحریم 11، 12)
80- بهشتیان کسانی هستند که در دنیا پیوسته نمازهایشان را می خوانند .
81- پیوسته به فقرا و مستمندان کمک می کنند . (معارج 24، 25)
82- روز قیامت را تصدیق می کنند .
83- از عذاب خداوند همیشه در هراسند .
84- حافظ دامن خویش هستند و کارهای بی عفتی نمی کنند .
85- بر نمازهای خویش محافظت می کنند . (معارج 34)
86- وفای به نذر می کنند .
87- از نعمتها و غذاها و نوشیدنیهای بهشت استفاده می کنند .
88- برای پرهیزگاران نجات و پیروزی بزرگی است . (نبأ 31)
89- بهشتیان در بهشت هیچگونه دروغی نمی گویند .
90- بهشتیان بسیار خوشحال و مسرور و شاد هستند . (مطففین 24)
91- از رحیق مختوم و نوشابه های سر به مهر شده می نوشند .
92- از چشمه تسنیم که چشمه مقرّبان است می نوشند .
93- بهشتیان در بهشت از کارهایی که در دنیا کرده اند بسیار راضی هستند .
94- بهشتیان در بهشت هیچگونه سخن لغو و بیهوده ای نمی گویند .
95- هم بهشتیان از خداوند راضی هستند و هم خداوند از ایشان . (فجر28، بیّنه 8)
96- بهشتیان بهترین مخلوقاتند . (بیّنه 7)
97- ملائکه در خدمت بهشتیان است .
98- صورت بهشتیان بسیار زیبا و نورانی است .
99- سلطنت و قدرت و حکومت فوق العاده ای در اختیار بهشتیان است .
100- علاوه بر نعمتهای جسمانی، نعمتهای معنوی و لذت های روحانی زیادی در اختیار بهشتیان است که از همه آنها مهمتر ، دیدار پیامبران و رسولان و ائمه (علیهم السلام) و میهمان آنان شدن و مهمتر از آن ، میهمانی خداوند و رضایت و رضوان و خشنودی باری تعالی و تجلی حضرت حق بر ایشان است که با هیچ نعمت جسمانی قابل مقایسه نیست . 

منبع : کتاب داستانهای شگفت انگیزی از بهشت و نعمتهای بهشتی

برگرفته ازسایت سمت خدا

در بیان برخی از مستحبّات و آداب خوابیدن با اشاره به ثواب آن ها چون اراده ی خوابیدن نمایی :

1 - رختخواب پاکی را اختیار کن ، و در رختخواب نجس نخواب و بسیار نرم و لطیف نخواب که دیر از خواب بیدار شوی ، بلکه سزاوار است اقتداء نمایی به حضرت پیغمبر( صلی الله علیه و آله و سلّم ) که گاهی بر روی زمین ، و گاهی بر حصیر ، و گاهی روی عبا می خوابیدند .

2 - مستحب است نیز که رو به قبله ، و جانب راست ، به هیئتی که میّت را در قبر گذارند بخوابی .

3 - با طهارت بخواب تا ثواب احیاء داشتن تمام آن شب را دریابی .

اخلاق شوهر نسبت‏به همسر

1- حضرت اميرالمؤمنين علي عليه السلام مي‏فرمايند : «فدارها علي کل حال واحسن الصحبة لها فيصفو عيشک[1]  ; هميشه با همسرت مدارا کن، و با او به نيکي همنشيني کن تا زندگيت‏باصفا شود »

از تکبر و خشونت‏بپرهيز

2-پيامبر عزيز خدا صلي الله عليه و آله مي‏فرمايند : «خير الرجال من امتي الذين لايتطاولون علي اهليهم و يحنون عليهم ولا يظلمونهم[2] ; بهترين مردان امت من، آن کساني هستند که نسبت‏به خانواده خود خشن و متکبر نباشند و بر آنان ترحم و نوازش کنند و به آنان آزار نرسانند »

سيلي، هرگز !

3- پيامبر عزيز خدا صلي الله عليه و آله مي‏فرمايند : «فاي رجل لطم امراته لطمة، امرالله عزوجل مالک خازن النيران فيلطمه علي حر وجهه سبعين لطمة في نار جهنم[3] ; هر کس به صورت زنش سيلي بزند، خداوند به آتشبان جهنم دستور مي‏دهد تا در آتش جهنم هفتاد سيلي بر صورت او بزند »

من تو را دوست دارم

4- پيامبر عزيز خدا صلي الله عليه و آله مي‏فرمايند : «قول الرجل للمراة اني احبک لا يذهب من قلبها ابدا[4] ; اين گفتار مرد به همسرش که «من تو را دوست دارم‏» ، هرگز از قلب زن بيرون نمي‏رود »

تامين سعادت ديني و دنيايي همسر

5- پيامبر عزيز خدا صلي الله عليه و آله مي‏فرمايند : «للمراة علي زوجها ان يشبع بطنها، و يکسو ظهرها، ويعلمها الصلاة والصوم والزکاة ان کان في مالها حق، ولاتخالفه في ذلک[5] ; حق زن بر شوهرش اين است که او را سير کند، لباس بپوشاند، نماز و روزه و زکات را - اگر در مال زن حق زکاتي است - به او ياد دهد، و زن نيز در اين کارها با او مخالفت نورزد »

آيا هديه هم مي‏خري؟

6- پيامبر عزيز خدا صلي الله عليه و آله مي‏فرمايند : «من دخل السوق فاشتري تحفة فحملها الي عياله کان کحامل صدقة الي قوم محاويج وليبدا بالاناث قبل الذکور فان من فرح ابنته فکانما اعتق رقبة من ولد اسماعيل ومن اقر بعين ابن فکانما بکي من خشية الله ومن بکي من خشية الله ادخله الله جنات النعيم[6] ; هر کس به بازار رود و هديه‏اي براي خانواده‏اش بخرد و ببرد، [پاداش او ] مانند کسي است که براي نيازمندان صدقه مي‏برد [ . و هنگامي که هديه را به خانه مي‏برد]، بايد، قبل از پسران، به دختران بدهد، زيرا کسي که دخترش را شادمان کند، مانند کسي است که يک بنده از فرزندان اسماعيل را آزاد کرده است . و هر کس [با دادن هديه‏اي ] چشم پسري را روشن کند، گويا از ترس خدا گريسته است و هر کس از ترس خدا بگريد، خداوند او را داخل نعمت‏هاي بهشت کند »

بازار و خريد گوشت

7- امام سجاد عليه السلام مي‏فرمايند : «لان ادخل السوق ومعي درهم ابتاع به لحما لعيالي وقد قرموا اليه احب الي من ان اعتق نسمة[7] ; براي من به بازار رفتن و خريد يک درهم گوشت‏براي خانواده‏ام که ميل به گوشت دارند، از بنده آزاد کردن دوست داشتني‏تر است »

سوغاتي را فراموش نکن

8- امام صادق عليه السلام مي‏فرمايند : «اذا سافر احدکم فقدم من سفره فليات اهله بما تيسر [8] ; هرگاه يکي از شما به مسافرت رود و سپس از سفر برگردد، پس بايد براي خانواده خود به اندازه‏اي که توانايي دارد سوغاتي بياورد »

براي او آرايش مي‏کني؟

9- امام باقر عليه السلام مي‏فرمايند : «النسآء يحببن ان يرين الرجل في مثل ما يحب الرجل ان يري فيه النسآء من الزينة[9]  ; همان گونه که مردان دوست دارند زينت و آرايش را در زنانشان ببينند، زنان نيز دوست دارند زينت و آرايش را در مردانشان ببينند »

10- راوي مي‏گويد به امام صادق عليه السلام عرض کردم : حق زن بر شوهرش چيست؟ حضرت فرمودند : «. . . ولاتکون فاکهة عامة الا اطعم عياله منها ولايدع ان يکون للعيد عندهم فضل في الطعام وان يسني لهم في ذلک شي‏ء ما لم يسن لهم في سآئر الايام [10]; . . . هر ميوه‏اي که همه مردم از آن مي‏خورند، بايد به خانواده‏اش بخوراند و در روزهاي عيد خوراک آنان را افزايش دهد، و چيزهايي براي آنان فراهم کند که در روزهاي ديگر فراهم نمي‏کرده است »

تهمت و سوء ظن هرگز

11- امام صادق عليه السلام مي‏فرمايند : «لا تقذفوا نسآءکم فان في قذفهن ندامة طويلة وعقوبة شديدة [11] ; به زنان خود تهمت نزنيد [و نسبت ناروا ندهيد]، زيرا در اين کار، [براي شما] پشيماني طولاني و کيفر سختي خواهد بود »

خدا کند تو بيايي

12- پيامبر عزيز خدا صلي الله عليه و آله مي‏فرمايند : «هلک بذي المروة ان يبيت الرجل عن منزله بالمصر الذي فيه اهله [12]; از جوانمردي دور است که [مردي] در شهري که خانواده‏اش هستند باشد ، ولي در غير خانه خود بخوابد »

آداب ورود به خانه

13- امام صادق عليه السلام مي‏فرمايند : «يسلم الرجل اذا دخل علي اهله واذا دخل يضرب بنعليه ويتنحنح يصنع ذلک حتي يؤذنهم انه قد جآء حتي لا يري شيئا يکرهه[13]; هنگامي که مرد با خانواده‏اش برخورد مي‏کند، [به آنان] سلام کند و هنگام ورود با صداي کفش و با سرفه کردن، خانواده‏اش را از آمدن خود با خبر کند ، تا اينکه چيزي نبيند که او را ناخوش آيد »

در کنار همسر نشستن

14- پيامبر عزيز اسلام صلي الله عليه و آله مي‏فرمايند : «جلوس المرء عند عياله احب الي الله تعالي من اعتکاف في مسجدي هذا[14]; نشستن مرد در کنار خانواده‏اش ، نزد خداي بزرگ دوست داشتني‏تر از اعتکاف [و نشستن] در اين مسجد من است »

تا کنون لقمه در دهانش گذاشته‏اي؟

15- پيامبر عزيز خدا صلي الله عليه و آله مي‏فرمايند : «ان الرجل ليؤجر في رفع اللقمة الي في امراته[15] ; مرد در برابر لقمه‏اي که در دهان زنش مي‏گذارد پاداش مي‏برد »

کتک نزن، فرياد نکش !

16- پيامبر عزيز خدا صلي الله عليه و آله به يکي از زنان درباره حق زن بر شوهرش مي‏فرمايند : «حقک عليه ان يطعمک مما ياکل ويکسوک مما يلبس ولا يلطم ولا يصيح في وجهک[16]  ; حق تو بر شوهرت اين است که از آنچه خود مي‏خورد به تو غذا دهد، و از آنچه خود مي‏پوشد تو را نيز بپوشاند، و به روي تو سيلي نزند و فرياد نکشد »

[1] مکارم الاخلاق، ص‏218
[2] همان، ص‏216 .
[3] مستدرک الوسائل، ج‏14، ص‏250
[4] وسائل الشيعة، ج‏14، ص‏10
[5] مستدرک الوسائل، ج‏14، ص‏243
[6] وسائل الشيعة، ج‏15، ص‏227 .
[7] همان، ج‏15، ص‏251  
[8] همان، ج‏8، ص‏337
[9] مکارم الاخلاق، ص‏80
[10] وسايل شيعه، ج‏15، ص‏227 .
[11] بحارالانوار، ج‏103، ص‏249 .
[12] وسائل الشيعة، ج‏14، ص‏122 .
[13] بحارالانوار، ج‏76، ص‏11 .
[14] ميزان الحکمة، ج‏4، ص‏287
[15] المحجة البيضاء، ج‏3، ص‏70 .
[16] مکارم الاخلاق، ص‏218

برگرفته ازسایت سمت خدا

پيشگفتار : حديث كربلا، حديث حريت و حماسه‏ هاست و روايتش روايت رويش و خيزش، و سرودش هميشه سرخ و حيات بخش و حركت زا .  در خصوص كربلا و حماسه هميشه جاويد عاشورا، در كتابى با نام «سيماى كربلا، حريم حريت» سخن گفته‏ايم و چندين حديث ازاحاديث اين دفتر را نيز در آنجا البته با شرح و بسطى بيشتر آورده‏ايم .  ديگر لازم نيست در اين مقدمه حرف به درازا كشد، تنها به تذكر چند نكته كه در فهم بهتر اين مجموعه مى‏تواند مفيد باشد بسنده مى‏ شود : 40 حديث كربلا و امام حسین

1 . روايتهايى كه درباره كربلا، بويژه زيارت آستان قدس حسينى عليه السلام، در منابع روايى آمده است . بيشتر از اينها است كه در يك مجموعه چهل حديثى بگنجد، ما از صدها حديث،اين چهل نمونه را، از سخنان برگزيدگان خدا برگزيده‏ايم .

2 ـ احاديث از كتابهاى معتبر نقل شده و بيشتر آنها را در كتاب وزين كامل الزيارات مى ‏توان ديد، كتابى كه در نظر دانشوران شيعى معتبراست و محكم .

3 ـ در انتخاب حديثها، علاوه بر نكات چندى كه در نظر بوده اين نكته نيز در نظر گرفته شده است كه تا حد امكان حديثى نقل شود كه كم لفظ و معتبر، اما پر معنى باشد تا حفظ آن براى همه سهل و ممكن باشد .

4 ـ پيشاپيش اقرار مى ‏شود كه ترجمه‏ ها نارسا بوده و آن لطف بى نظيرى كه در سخن معصوم عليه السلام است در ترجمه‏ ها ديده نمى‏شود ما تلاش خويش را كرده‏ايم، اميد كه مقبول درگاه حضرت حق واقع گردد .  محمد صحتى سردرودى قم ـ 10/8/ 73

1- حريم پاك

عن النبى صلى الله عليه و آله و سلم قال : و هى اطهر بقاع الأرض و اعظمها حرمة و انها لمن بطحاء الجنة .  پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله و سلم در ضمن حديث بلندى مى ‏فرمايد :  كربلا پاكترين بقعه روى زمين و از نظر احترام بزرگترين بقعه‏ها است و الحق كه كربلا از بساطهاى بهشت است . بحار الانوار، ج 98، ص 115 و نيز كامل الزيارات، ص 264

2 - سرزمين نجات

قال رسول الله صلى الله عليه و آله و سلم :  يقبر ابنى بأرض يقال لها كربلا هى البقعة التى كانت فيها قبة الاسلام نجا الله التى عليها المؤمنين الذين امنوا مع نوح فى الطوفان . پيامبر خدا صلى الله عليه و آله و سلم فرمود :  پسرم حسين در سرزمينى به خاك سپرده مى‏شود كه به آن كربلا گويند، زمين ممتازى كه همواره گنبد اسلام بوده است، چنانكه خدا، ياران مؤمن حضرت نوح را در همانجا از طوفان نجات داد . كامل الزيارات، ص 269، باب 88، ح 8

3 - مسلخ عشق

قال امير المؤمنين على عليه السلام :  هذا .  .  . مصارع عشاق شهداء لا يسبقهم من كان قبلهم و لا يلحقهم من كان بعدهم .  حضرت على عليه السلام روزى گذرش از كربلا افتاد و فرمود :  اينجا قربانگاه عاشقان و مشهد شهيدان است شهيدانى كه نه شهداى گذشته و نه شهداى آينده به پاى آنها نمى‏رسند .  تهذيب، ج 6، ص 73 و بحار، ج 98، ص 116

4 - عطر عشق

قال على عليه السلام :  واها لك أيتها التربة ليحشرن منك قوم يدخلون الجنة بغير حساب .  امير المؤمنين عليه السلام خطاب به خاك كربلا فرمود :  چه خوشبوئى اى خاك! در روز قيامت قومى از تو بپا خيزند كه بدون حساب و بى درنگ به بهشت روند .  شرح نهج البلاغه ابن ابى الحديد، ج 4، ص 169
40 حديث كربلا و امام حسین

5 - ستاره سرخ محشر

قال على بن الحسين عليه السلام :  تزهر أرض كربلا يوم القيامة كالكوكب الدرى و تنادى أنا أرض الله المقدسة الطيبة المباركة التى تضمنت سيد الشهداء و سيد شباب اهل الجنة . امام سجاد عليه السلام فرمود :  زمين كربلا، در روز رستاخيز، چون ستاره مرواريدى مى‏درخشد و ندا در مى‏دهد كه‏من زمين مقدس خدايم، زمين پاك و مباركى كه پيشواى شهيدان و سالار جوانان بهشت را در بر گرفته است . ادب الطف، ج 1، ص 236، به نقل از كامل الزيارات، ص 268

6 - كربلا و بيت المقدس

قال ابو عبد الله عليه السلام :  الغاضرية من تربة بيت المقدس .  امام صادق عليه السلام فرمود :  كربلا از خاك بيت المقدس است . كامل الزيارات، ص 269، باب 88، ح 7

7 - فرات و كربلا

قال ابو عبد الله عليه السلام : اءن أرض كربلا و ماء الفرات اول ارض و اول ماء قدس الله تبارك و تعالى . امام صادق عليه السلام فرمود :  سرزمين كربلا و آب فرات، اولين زمين و نخستين آبى بودند كه خداوند متعال به آنها قداست و شرافت بخشيد . بحار الانوار، ج 98، ص 109 و نيز كامل الزيارات، ص 269

8 - كربلا، كعبه انبياء

قال ابو عبد الله عليه السلام :  ليس نبى فى السموات و الارض، اءلا يسألون الله تبارك و تعالى أن يؤذن لهم فى زيارة الحسين (عليه السلام)، ففوج ينزل و فوج يعرج . امام صادق عليه السلام فرمود :  هيچ پيامبرى در آسمانها و زمين نيست مگر اين كه مى‏خواهند خداوند متعال به آنان‏رخصت دهد تا به زيارت امام حسين عليه السلام مشرف شوند، چنين است كه گروهى به كربلا فرود آيند و گروهى از آنجا عروج كنند . مستدرك الوسائل، ج 10، ص 244، به نقل از كامل الزيارات، ص 111
40 حديث كربلا و امام حسین

9 - كربلا، مطاف فرشتگان

قال ابو عبد الله عليه السلام :  ليس من ملك فى السموات و الأرض الا يسألون الله تبارك و تعالى أن يؤذن لهم فى زيارة الحسين (عليه السلام)، ففوج ينزل و فوج يعرج .  امام صادق عليه السلام فرمود :  هيچ فرشته‏اى در آسمانها و زمين نيست مگر اين كه مى‏خواهد خداوند متعال به اورخصت دهد تا به زيارت امام حسين عليه السلام مشرف شود، چنين است كه همواره فوجى از فرشتگان به كربلا فرود آيند و فوجى ديگر عروج كنند و از آنجا اوج گيرند . مستدرك الوسائل، ج 10، ص 244، به نقل از كامل الزيارات ص 114

10 - راه بهشت

قال ابو عبد الله عليه السلام :  موضع قبر الحسين عليه السلام ترعة من ترع الجنة . امام صادق عليه السلام فرمود :  جايگاه قبر امام حسين عليه السلام درى از درهاى بهشت است  . كامل الزيارات، ص 271، باب 89، ح 1

11 - كربلا، حرم امن

قال ابو عبد الله عليه السلام :  ان الله اتخذ كربلا حرما آمنا مباركا قبل أن يتخذ مكة حرما . امام صادق عليه السلام فرمود :  به راستى كه خدا كربلا را حرم امن و با بركت قرار داد پيش از آنكه مكه را حرم قرار دهد . كامل الزيارات، ص 267 بحار، ج 98، ص 110

12 - زيارت مداوم

قال الصادق عليه السلام :  زوروا كربلا و لا تقطعوه فاءن خير أولاد الانبياء ضمنته . امام صادق عليه السلام فرمود :  كربلا را زيارت كنيد و اين كار را ادامه دهيد، چرا كه كربلا بهترين فرزندان پيامبران را در آغوش خويش گرفته است . كامل الزيارات، ص 269

13 - بارگاه مبارك

قال الصادق عليه السلام :  «شاطى‏ء الوادى الأيمن» الذى ذكره الله فى القرآن، (1) هو الفرات و «البقعة المباركة» هى كربلا . امام صادق عليه السلام فرمود :  آن «ساحل وادى ايمن» كه خدا در قرآن ياد كرده فرات است و «بارگاه با بركت» نيز كربلا است .  (2)

14 - شوق زيارت

قال الامام الباقر عليه السلام :  لو يعلم الناس ما فى زيارة قبر الحسين عليه السلام من الفضل، لماتوا شوقا . امام باقر عليه السلام فرمود :  اگر مردم مى‏دانستند كه چه فضيلتى در زيارت مرقد امام حسين عليه السلام است از شوق زيارت مى‏مردند . ثواب الاعمال، ص 319، به نقل از كامل الزيارات  .

15 - حج مقبول و ممتاز

قال ابو جعفر عليه السلام :  زيارة قبر رسول الله صلى الله عليه و آله و زيارة قبور الشهداء، و زيارة قبر الحسين بن على عليهما السلام، تعدل حجة مبرورة مع رسول الله صلى الله عليه و آله . امام باقر عليه السلام فرمود :  زيارت قبر رسول خدا «ص» ، و زيارت مزار شهيدان، و زيارت مرقد امام حسين عليه السلام معادل است با حج مقبولى كه همراه رسول خدا «ص» بجا آورده شود . مستدرك الوسائل، ج 1، ص 266، و نيز كامل الزيارات، ص 156
40 حديث كربلا و امام حسین

16 - تولدى تازه

عن حمران قال :  زرت قبر الحسين عليه السلام فلما قدمت جاءنى . ابو جعفر محمد بن على عليه السلام .  .  . فقال عليه السلام :  ابشر يا حمران فمن زار قبور شهداء آل محمد صلى الله عليه و آله و سلم يريد الله بذلك وصلة نبيه حرج من ذنوبه كيوم ولدته امه . حمران مى ‏گويد :  هنگامى كه از سفر زيارت‏امام حسين عليه السلام برگشتم، امام باقر عليه السلام به ديدارم آمد و فرمود :  اى حمران! به تو مژده مى ‏دهم كه هر كس قبور شهيدان آل محمد (ص) را زيارت كند و مرادش از اين كار رضايت خدا و تقرب به پيامبر (ص) باشد، از گناهانش بيرون مى ‏آيد چون روزى كه مادرش او را زاد . امالى شيخ طوسى، ج 2، ص 28، چاپ نجف بحار، ج 98، ص  . 20

17 - زيارت مظلوم

عن ابى جعفر و ابى عبد الله عليه السلام يقولان :  من احب أن يكون مسكنه و مأواه الجنة، فلا يدع زيارة المظلوم . از امام باقر و امام صادق عليهما السلام نقل شده كه فرمودند :  هر كس كه مى‏خواهد مسكن و مأوايش بهشت باشد، زيارت مظلوم عليه السلام را ترك نكند . مستدرك الوسائل، ج 10، ص 253

18 - شهادت و زيارت

قال الامام الصادق عليه السلام :  زوروا قبر الحسين (عليه السلام) و لا تجفوه، فاءنه سيد شباب أهل الجنة من الخلق، و سيد شباب الشهداء . امام صادق عليه السلام فرمود :  مرقد امام حسين عليه السلام را زيارت كنيد و با ترك زيارتش به او ستم نورزيد چرا كه او سيد جوانان بهشت از مردم، و سالار جوانان شهيد است . مستدرك الوسائل، ج 10، ص 256 :  و كامل، ص 109

19 - زيارت، بهترين كار

قال ابو عبد الله عليه السلام :  زيارة قبر الحسين بن على عليهما السلام من افضل ما يكون من الاعمال . امام صادق عليه السلام فرمود :  زيارت قبر امام حسين عليه السلام از بهترين كارهاست كه مى‏ تواند انجام يابد . مستدرك الوسائل، ج 10، ص  . 311

20 - سفره‏هاى نور

قال الامام الصادق عليه السلام :  من سره ان يكون على موائد النور يوم القيامة فليكن من زوار الحسين بن على (عليهما السلام) . امام صادق عليه السلام فرمود :  هر كس دوست دارد روز قيامت، بر سر سفره‏هاى نور بنشيند بايد از زائران امام حسين (عليه السلام) باشد . وسائل الشيعه، ج 10، ص 330 بحار الانوار، ج 98، ص 72

21 - شرط شرافت

قال الصادق عليه السلام :  من اراد أن يكون فى جوار نبيه و جوار على و فاطمة فلا يدع زيارة الحسين عليهم السلام . امام صادق عليه السلام فرمود :  كسى كه مى‏خواهد در همسايگى پيامبر (صلى الله عليه و آله و سلم) و در كنار على (عليه السلام) و فاطمه (س) باشد، زيارت امام حسين (عليه السلام) را ترك نكند . وسائل الشيعه، ج 10، ص 331، ح  . 39

22 - زيارت، فريضه الهى

قال ابو عبد الله عليه السلام :  لو أن احدكم حج دهره ثم لم يزر الحسين بن على عليه السلام لكان تاركا حقا من حقوق رسول الله (ص) لأن حق الحسين فريضة من الله تعالى، واجبة على كل مسلم . امام صادق عليه السلام فرمود :  اگر يكى از شما تمام عمرش را احرام حج بندد، اما امام حسين عليه السلام را زيارت نكند، حقى ‏از حقوق رسول خدا (ص) را ترك كرده است چرا كه حق حسين عليه السلام فريضه الهى و بر هر مسلمانى واجب و لازم است . وسائل الشيعه، ج 10، ص  . 333

23 - كربلا، كعبه كمال

قال ابو عبد الله عليه السلام : من لم يأت قبر الحسين عليه السلام حتى يموت كان منتقص الاءيمان، منتقص الدين، اءن ادخل الجنة كان دون المؤمنين فيها . امام صادق عليه السلام فرمود :  هر كس به زيارت قبر امام حسين عليه السلام نرود تا بميرد، ايمانش ناتمام و دينش ناقص خواهد بود، به بهشت هم كه برود پايين تر از مؤمنان در آنجا خواهد بود . وسائل الشيعه، ج 10، ص  . 335

24 - از زيارت تا شهادت

قال ابو عبد الله عليه السلام :  لا تدع زيارة الحسين بن على عليهما السلام و مر أصحابك بذلك يمد الله فى عمرك و يزيد فى رزقك و يحييك‏ء الله سعيدا و لا تموت الا شهيدا . امام صادق عليه السلام فرمود :  زيارت امام حسين عليه السلام را ترك نكن و به دوستان و يارانت نيز همين را سفارش كن! تا خدا عمرت را دراز و روزى و رزقت را زياد كند و خدا تو را با سعادت زنده دارد و نميرى مگر شهيد . وسائل الشيعه، ج 10، ص 335

25 - حديث محبت

عن ابى عبد الله عليه السلام قال :  من اراد الله به الخير قذف فى قلبه حب الحسين عليه السلام و زيارته، و من اراد الله به السوء قذف فى قلبه بغض الحسين عليه السلام و بغض زيارته . از امام صادق عليه السلام نقل شده كه فرمود :  هر كس كه خدا خير خواه او باشد، محبت حسين (عليه السلام) و زيارتش را در دل او مى‏اندازد و هر كس كه خدا بدخواه او باشد، كينه و خشم حسين (عليه السلام) و خشم زيارتش را در دل او مى‏اندازد . وسائل الشيعه، ج 10، ص 388، بحار الانوار، ج 98، ص 76

26 - نشان شيعه بودن

قال الصادق عليه السلام : من لم يأت قبر الحسين عليه السلام و هو يزعم انه لنا شيعة حتى يموت فليس هو لنا شيعة، و ان كان من اهل الجنة فهو من ضيفان اهل الجنة . امام صادق عليه السلام فرمود :  كسى كه به زيارت قبر امام حسين نرود و خيال كند كه شيعه ما است و با اين حال و خيال بميرد، او شيعه ما نيست، و اگر هم از اهل بهشت باشد، از ميهمانان اهل بهشت خواهد بود . كامل الزيارات، ص 193، بحار الانوار، ج 98، ص  . 4

27 - سكوى معراج

قال الصادق عليه السلام :  من اتى قبر الحسين عليه السلام عارفا بحقه كتبه الله عز و جل فى اعلى عليين . امام صادق عليه السلام فرمود :  هر كس كه به زيارت قبر حسين عليه السلام نايل شود و به حق آن حضرت معرفت داشته باشد، خداى متعال او را در بلندترين درجه عالى مقامان ثبت مى‏كند  . من لا يحضره الفقيه، ج 2، ص  . 581

28 - مكتب معرفت

قال ابو الحسن موسى بن جعفر عليه السلام :  أدنى ما يثاب به زائر أبى عبد الله (عليه السلام) بشط فرات، اذا عرف حقه و حرمته و ولايته، أن يغفر له ما تقدم من ذنبه و ما تأخر . حضرت امام موسى كاظم عليه السلام فرمود :  كمترين ثوابى كه به زائر امام حسين عليه السلام در كرانه فرات، داده مى‏شود اين است كه تمام گناهان، مقدم و مؤخرش بخشوده مى‏شود . بشرط اين كه حق و حرمت و ولايت آن حضرت را شناخته باشد . مستدرك الوسائل، ج 10، ص 236، به نقل از كامل الزيارات، ص  . 138

29 - همچون زيارت خدا

قال الامام الرضا عليه السلام :  من زار قبر الحسين (عليه السلام) بشط الفرات كان كمن زار الله . امام رضا عليه السلام فرمود : كسى كه قبر امام حسين عليه السلام را در كرانه فرات زيارت كند، مثل كسى است كه خدا را زيارت كرده است . مستدرك الوسائل، ج 10، ص 250، به نقل از كامل

30 - زيارت عاشورا

قال الصادق عليه السلام :  من زار الحسين عليه السلام يوم عاشورا وجبت له الجنة . امام صادق عليه السلام فرمود :  هر كس كه امام حسين عليه السلام را در روز عاشورا زيارت كند، بهشت بر او واجب مى ‏شود . اقبال الاعمال، ص 568

31 - بالاتر از روسپيدى

قال ابو عبد الله عليه السلام :  من بات عند قبر الحسين عليه السلام ليلة عاشورا لقى الله يوم القيامة ملطخا بدمه، كانما قتل معه فى عرصة كربلا . امام صادق عليه السلام فرمود :  كسى كه شب عاشورا را در كنار مرقد امام حسين عليه السلام سحر كند، روز قيامت در حالى به پيشگاه خدا خواهد شتافت كه به خونش آغشته باشد، مثل كسى كه در ميدان كربلا و در كنار امام حسين عليه السلام كشته شده باشد . وسائل الشيعه، ج 10، ص  . 372

32 - نشانه‏ هاى ايمان

قال ابو محمد الحسن العسكرى عليه السلام :  علامات المؤمن خمس :  صلاة الخمسين، و زيارة الاربعين، و التختم، فى اليمين، و تعفير الجبين و الجهر ببسم الله الرحمن الرحيم . امام حسن عسگرى عليه السلام فرمود :  نشانه‏هاى مؤمن پنج چيز است :  1 ـ نمازهاى پنجاهگانه (3) 2 ـ زيارت اربعين 3 ـ انگشتر به دست راست كردن 4 ـ بر خاك سجده كردن 5 ـ بسم الله الرحمن الرحيم را بلند گفتن . وسائل الشيعه، ج 10، ص 373، و نيز التهذيب، ج 6، ص 52

33 - رواق منظر يار

قال رسول الله صلى الله عليه و آله و سلم : الا و ان الاجابة تحت قبته، و الشفاء فى تربته، و الأئمة (عليهم السلام) من ولده . پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله و سلم فرمود :  بدانيد كه اجابت دعا، زير گنبد حرم او و شفاء در تربت او، و امامان عليهم السلام از فرزندان اوست . مستدرك الوسائل، ج 10، ص  . 335

34 - تربت و تربيت

قال الصادق عليه السلام :  حنكوا أولادكم بتربة الحسين (عليه السلام) فانها امان . امام صادق عليه السلام فرمود :  كام كودكانتان را با تربت حسين (عليه السلام) برداريد، چرا كه خاك كربلا، فرزندانتان را بيمه مى‏كند . وسائل الشيعه، ج 10، ص  . 410

35 - بزرگترين دارو

قال ابو عبد الله عليه السلام :  فى طين قبر الحسين (عليه السلام)، الشفاء من كل داء، و هو الدواء الاكبر . امام صادق عليه السلام فرمود :  شفاى هر دردى در تربت قبر حسين عليه السلام است و همان است كه بزرگترين داروست . كامل الزيارات، ص 275 و وسائل الشيعه، ج 10، ص  . 410
40 حديث كربلا و امام حسین

36 - تربت و هفت حجاب

قال الصادق عليه السلام :  السجود على تربة الحسين عليه السلام يخرق الحجب السبع . امام صادق عليه السلام فرمود :  سجده بر تربت حسين عليه السلام حجابهاى هفتگانه را پاره مى‏كند . مصباح المتهجد، ص 511، و بحار الانوار، ج 98، ص  . 135

37 - سجده بر تربت عشق

كان الصادق عليه السلام لا يسجد الا على تربة الحسين عليه السلام تذللا لله و استكانة اليه . رسم حضرت امام صادق عليه السلام چنين بود كه :  جز بر تربت حسين عليه السلام به خاك ديگرى سجده نمى‏كرد و اين كار را از سر خشوع و خضوع براى خدا مى‏كرد . وسائل الشيعه، ج 3، ص  . 608

38 - تسبيح تربت

قال الصادق عليه السلام :  السجود على طين قبر الحسين عليه السلام ينور الى الارض السابعة و من كان معه سبحة من طين قبر الحسين عليه السلام كتب مسبحا و ان لم يسبح بها . امام صادق عليه السلام فرمود :  سجده بر تربت قبر حسين عليه السلام تا زمين هفتم را نور باران مى‏كند و كسى كه تسبيحى ‏از خاك مرقد حسين عليه السلام را با خود داشته باشد، تسبيح گوى حق محسوب مى‏ شود، اگر چه با آن تسبيح هم نگويد . من لا يحضره الفقيه، ج 1، ص 268، وسائل الشيعه، ج 3، ص  . 608

39 - تربت شفابخش

عن موسى بن جعفر عليه السلام قال :  و لا تأخذوا من تربتى شيئا لتبركوا به فان كل تربة لنا محرمة الا تربة جدى الحسين بن على عليهما السلام فان الله عز و جل جعلها شفاء لشيعتنا و أوليائنا . حضرت امام كاظم عليه السلام در ضمن حديثى كه از رحلت خويش خبرى مى ‏داد، فرمود :  چيزى از خاك قبر من بر نداريد تا به آن‏ تبرك جوييد چرا كه خوردن هر خاكى جز تربت جدم حسين عليه السلام، بر ما حرام است، خداى متعال تنها تربت كربلا را، براى شيعيان و دوستان ما شفا قرار داده است . جامع احاديث الشيعه، ج 12، ص  . 533

40 يكى از چهار نياز

قال الامام موسى الكاظم عليه السلام :  لا تستغنى شيعتنا عن أربع :  خمرة يصلى عليها، و خاتم يتختم به، و سواك يستاك به، و سبحة من طين قبر أبى عبد الله عليه السلام . حضرت امام موسى بن جعفر عليه السلام فرمود :  پيروان ما از چهار چيز بى نياز نيستند : 1 ـ سجاده‏اى كه بر روى آن نماز خوانده شود . 2 ـ انگشترى كه در انگشت باشد . 3 ـ مسواكى كه با آن دندانها را مسواك كنند . 4 ـ و تسبيحى از خاك مرقد امام حسين عليه السلام ... تهذيب الاحكام، ج 6، ص 75

پى ‏نوشت‏ها : 

1 . قرآن مجيد، سوره قصص، آيه 30
2 . بحار الانوار، ج 57، ص 203، به نقل از تهذيب
3 . منظور نمازهاى روزانه و نوافل آنهاست كه پنجاه ركعت مى‏شود .

برگرفته ازسایت سمت خدا

« 1 » پیامبر صلى‏الله‏علیه ‏و‏آله :

... وَ ما یَمْنَعُكَ أنْ تُحِبَّ أنْ تَعیشَ حَمیدا وَ تَموتَ سَعیدا و اِنّما بُعِثْتُ عَلى تَمامِ مَحاسِنَ الأخْلاقِ؛(مجمع الزوائد، ج 8 ، ص 23 )

چه چیزى مانع توست كه زندگى پسندیده و مرگ با سعادت را داشته باشى، چرا كه من براى كامل نمودن اخلاق زیبا مبعوث شده‏ام .

« 2 » پیامبر صلى‏الله‏علیه‏و‏آله :

اَحَبُّكُمْ اِلَى اللّه‏ِ اَحْسَنُكُمْ اَخْلاقا؛(مجمع البیان، ج 10، ص 87 .)

محبوب‏ترین شما در نزد خدا، خوش اخلاق‏ترین شماست .

« 3 » امام صادق علیه‏السلام :

اِنَّ مِمّا یُزَیِّنُ الاِْسْلامَ الاَْخْلاقُ الْحَسَنَةُ فیما بَیْنَ النّاسِ؛(مشكاة الأنوار، ص 422.)

خوش اخلاقى در بین مردم، زینت اسلام است .

« 4 »  امام على علیه‏السلام :

عَوِّدْ اُذُنـَكَ حُسْنَ الاِْسْتِماعِ وَ لا تُصغِ اِلى ما لا یَزیدُ فى صَلاحِكَ استِماعُهُ فَاِنَّ ذلِكَ یُصدِئُ الْقُلوبَ وَ یوجِبُ الْمَذامَّ؛(غررالحكم، ح 6234 . )

گوش خود را به شنیدن خوبى‏ها عادت بده و به آنچه كه به صلاح و درستى تو نمى‏افزاید گوش مسپار، زیرا این كار، دل‏ها را زنگار مى‏زند و موجب سرزنش مى‏شود .

آیا به شما بگویم كه مكارم اخلاق چیست؟ گذشت كردن از مردم، كمك مالى به برادر (دینى) خود و بسیار به یاد خدا بودن .

« 6 » امام على علیه‏السلام :

عَوِّدْ نَفْسَكَ الْجَمیلَ فَبِاعْتیادِكَ اِیّاهُ یَعودُ لَذیذا؛(شرح‏نهج البلاغه، ابن ابى‏الحدید، ج20، ص266، ح92. )

خودت را به كارهاى زیبا عادت بده كه اگر به آنها عادت كنى، برایت لذت بخش مى‏شوند .

« 7 » امام على علیه‏السلام :

ما اَصْعَبَ اِكْتِسابَ الْفَضائِلِ وَ اَیْسَرَ اِتْلافَها؛(شرح‏نهج‏البلاغه، ابن ابى الحدید، ج20، ص 259، ح38.)

فضائل اخلاقى و صفات پسندیده چه به سختى به دست مى‏آیند و چه آسان از دست مى‏روند .

« 8 » امام سجاد علیه‏السلام :

قُلْتُ لِعَلىِّ بْنِ الْحُسَینِ علیه‏السلام اَخْبِرنىِ بِجَمیعِ شَرایِـعِ الّدینِ، قالَ علیه‏السلام : قَوْلُ الْحَقِّ وَ الْحُكْمُ بِالْعَدْلِ وَ الْوَفاءُ بِالْعَهْدِ؛(خصال، ص 113، ح 90. )

به امام سجّاد علیه‏السلام عرض كردم: مرا از تمام دستورهاى دین آگاه كنید، امام علیه‏ السلام فرمودند: حقگویى، قضاوت عادلانه و وفاى به عهد .

« 9 »  پیامبر صلى‏الله‏علیه‏و‏آله :

اَلا اُنَـبِّـئُـكُمْ بِخیارِكُمْ؟ قالوا: بَلى یا رَسولَ اللّه‏ِ. قالَ اَحاسِنُـكُم اَخْلاقا اَ لْمُوَطِّـئُونَ اَكْنافا، اَ لَّذینَ یَأْلِفونَ وَ یُؤْلَفونَ ؛(بحارالأنوار، ج 71، ص 396، ح 76. )

آیا شما را از بهترین افرادتان خبر ندهم؟ عرض كردند: چرا، اى رسول خدا. حضرت فرمودند: خوش اخلاق‏ترین شما، آنان كه نرمخو و بى‏آزارند، با دیگران انس مى‏گیرند و از دیگران انس و الفت مى‏پذیرند .

« 10 » امام على علیه‏السلام :

رَأْسُ الْعِلْمِ التَّمْییزُ بَیْنَ الاَْخْلاقِ وَ اِظْهارُ مَحْمودِها وَ قَمْعُ مَذْمومِها؛(غررالحكم، ح 5267. )

بالاترین درجه دانایى، تشخیص اخلاق از یكدیگر و آشكار كردن اخلاق پسندیده و سركوب اخلاق ناپسند است.

« 11 »  امام صادق علیه‏السلام :

مَنْ اَحْسَنَ خُلْقَهُ اَحَبَّهُ الاَْخْیارُ وَ جانَبَهُ الفُجّارُ؛(مستدرك الوسائل، ج 8 ، ص 449. )

انسان خوش اخلاق، از دوستى مردمان خوب برخوردار است و از تعرّض آدم‏هاى نابكار در امان است .

« 12 » امام صادق علیه‏السلام :

وَ قَدْ سُئِلَ عَنْ مَكارِمِ الاَْخْلاقِ: اَلْعَفْوُ عَمَّنْ ظَـلَمَكَ وَ صِلَةُ مَنْ قَطَعَكَ وَ اِعْطاءُ مَنْ حَرَمَكَ وَ قَوْلُ الْحَقِّ وَ لَوْ عَلى نَفْسِكَ؛(معانى الأخبار، ص 191، ح 1. )

درباره مكارم اخلاق سؤال شد، فرمودند : گذشت از كسى كه به تو ظلم كرده، رابطه با كسى كه با تو قطع رابطه كرده، عطا به آن كس كه از تو دریغ داشته است و گفتن حق اگر چه بر ضد خودت باشد .

« 13 »  امام حسن عسكرى علیه‏السلام :

كَفاكَ اَدَبا تَجَـنُّـبُكَ ما تَـكْرَهُ مِنْ غَیْرِكَ؛(بحارالأنوار، ج 78، ص 377. )

براى ادب تو همین بس كه آنچه را از دیگران نمى‏پسندى، از آن دورى كنى .

 « 14 » امام حسین علیه‏السلام :

لا تَقولَنَّ فى اَخیكَ المُؤْمِنِ اِذا تَوارى عَنْكَ اِلاّ ما تُحِبُّ اَنْ یَقولَ فیكَ اِذا تَوارَیْتَ عَنْهُ؛(بحارالأنوار، ج 78، ص 127. )

وقتى كه برادر دینى‏ات از تو جدا شد، سخنى پشت سر او نگو، مگر این كه دوست دارى او در پشت سر تو آن را بگوید .

« 15 »   پیامبر صلى‏الله‏علیه‏و‏آله :

ثَلاثٌ مَنْ لَمْ تَكُنْ فیهِ فَلَیْسَ مِنّى وَ لا مِنَ اللّه‏ِ عَزَّوَجَلَّ. قیلَ: یا رَسولَ اللّه‏ِ، وَ ما هُنَّ؟ قالَ: حِلْمٌ یَرُدُّ بِهِ جَهْلَ الْجاهِلِ وَ حُسْنُ خُلْقٍ یَعیشُ بِهِ فِى النّاسِ وَ وَرَعٌ یَحْجُزُهُ عَنْ مَعاصِى اللّه‏ِ عَزَّوَجَلَّ؛(خصال، ص 145، ح 172. )

سه چیز است كه هر كس نداشته باشد نه از من است و نه از خداى عزّوجلّ. عرض شد: اى رسول خدا! آنها كدامند؟ فرمودند: بردبارى كه به وسیله آن جهالت نادان را دفع كند، اخلاق خوش كه با آن در میان مردم زندگى كند و پارسایى كه او را از نافرمانى خدا باز دارد .

« 16 »   امام صادق علیه‏السلام :

اِنَّ لاَِهْلِ الْجَنَّةِ اَرْبَعَ عَلاماتٍ: وَجْهٌ مُنْبَسِطٌ وَ لِسانٌ لَطیفٌ وَ قَلْبٌ رَحیمٌ وَ یَدٌ مُعْطیَةٌ؛(مجموعه ورام، ج 2، ص 91. )

بهشتى‏ها چهار نشانه دارند: روى گشاده، زبان نرم، دل مهربان و دستِ دهنده .

«17»  پیامبر صلى‏الله‏علیه‏و‏آله :

اَبَى اللّه‏ُ لِصاحِبِ الْخُلْقِ السَّیِّى‏ءِ بِالتَّوبَةِ. فَقیلَ: یا رَسول اللّه‏ِ، وَ كَیْفَ ذلِكَ؟ قالَ: لاَِنـَّهُ اِذا تابَ مِنْ ذَنـْبٍ وَقَعَ فى اَعْظَمَ مِنَ الذَّنـْبِ الّذى تابَ مِنْهُ؛(بحارالأنوار، ج 73، ص 299، ح 12. )

خداوند از آدم بد اخلاق توبه نمى‏پذیرد. عرض شد: اى رسول خدا، چرا؟ فرمودند: چون هرگاه از گناهى توبه كند در ورطه گناهى بدتر از آن كه توبه كرده است مى‏افتد.

« 18 »  پیامبر صلى‏الله‏علیه‏و‏آله :

لا تَـكُنْ عَیّابا وَ لا مَدّاحا وَ لا طَعّانا وَ لا مُماریا؛(مكارم الاخلاق، ص 467.)

نه عیب‏جو باش و نه ثناگو، نه زخم‏زبان زن و نه مجادله گر .

« 19 »  امام على علیه‏السلام :

فى سَعَةِ الاَْخْلاقِ كُنوزُ الاَْرْزاقِ؛(كافى، ج 8 ، ص 23. )

گنج‏هاى روزى در وسعت اخلاق نهفته است .

« 20 »  امام على علیه‏السلام :

مَنْ ساءَ خُلْقُهُ ضاقَ رِزْقُهُ؛(غررالحكم، ح 8023.)

هر كس بد اخلاق باشد، روزى‏اش تنگ مى‏شود .

« 21 »  امام صادق علیه‏السلام :

لا عَیْشَ اَهْنَأُ مِنْ حُسْنِ الْخُلُقِ؛(علل الشرایع، ج 2، ص 559.)

هیچ زندگى گواراتر از اخلاق و رفتار پسندیده نیست .

« 22 »   امام على علیه‏السلام :

اَلسَّیِّئُ الْخُلُقِ كَثیرُ الطَّیْشِ مُنَغَّصُ الْعَیْشِ؛(غررالحكم، ح 1604 . )

آدم بد اخلاق بسیار خطا مى‏كند و زندگى‏اش تلخ مى‏شود .

« 23 »امام سجاد علیه‏السلام :

اَللّهُمَّ لا تَدَعْ خَصْلَةً تُعابُ منّى اِلاّ اَصْلَحْتَها وَ لا عائِبَةً اُوَنَّبُ بِها اِلاّ حَسَّنْتَها وَ لا اُكْرومَةً فىَّ ناقِصَةً اِلاّ اَتـْمَمْتَها ؛(صحیفه سجادیه، از دعاى 20. )

خدایا هیچ صفتى كه بر من عیب شمرده شود وامگذار مگر آن كه اصلاحش فرمایى و هیچ صفت نكوهیده‏اى را بجاى مگذار مگر آن كه آن را نكوسازى و مرا در هیچ خصلت پسندیده ناتمامى فرو مگذار مگر آن كه كاملش گردانى .

« 24 »  امام صادق علیه‏السلام :

قالَ لُقْمانُ لاِبْنِهِ: یا بُنَىَّ ایّاكَ وَ الضَّجَرَ وَ سوءَ الْخُلْقِ وَ قِلَّةَ الصَّبْرِ فَلا یَسْتَقیمُ عَلى هذِهِ الْخِصالِ صاحِبٌ وَ اَ لْزِمْ نَفْسَكَ التُّؤَدَةَ فى اُمورِكَ وَ صَبِّرْ عَلى مَؤوناتِ الاِْخْوانِ نَفْسَكَ وَ حَسِّنْ مَعَ جَمیعِ النّاسِ خُلْقَكَ؛(قصص الأنبیاء، ص 198، ح 245. )

لقمان به فرزندش فرمود : فرزندم! از بى‏حوصلگى و بد اخلاقى و بى‏تابى دورى كن كه هیچ دوستى تحمل این خصلت‏ها را ندارد. در كارهایت آرام و بردبار، در تحمّل زحمات برادران صبور و با همه مردم خوش اخلاق باش.

« 25 » امام على علیه‏السلام :

رُبَّ عَزیزٍ اَذَ لَّهُ خُلْقُهُ وَ ذَلیلٍ اَعَزَّهُ خُلْقُهُ؛(بحارالأنوار، ج 71، ص 396، ح 79 )

چه بسا عزیزى كه اخلاق بدش او را ذلیل و چه بسا ذلیلى كه اخلاق خوبش او را عزیز كرد .

« 26 »  امام على علیه‏السلام :

حَسِّنْ خُلْقَكَ یُخَفِّفِ اللّه‏ُ حِسابَكَ؛(امالى صدوق، ص 278 )

اخلاقت را خوب كن تا خداوند حسابت را آسان گرداند .

« 27 »  امام على علیه‏السلام :

اِذا حَسُنَ الْخُلْقُ لَطُفَ النُّطْقُ؛(غررالحكم، ح 4052 . ) 

با اخلاق نیكو، گفتار نرم مى‏شود .

« 28 » امام على علیه‏السلام :

حُسْنُ الْخُلْقِ فى ثَلاثٍ: اِجْتِنابُ الْمَحارِمِ وَ طَـلَبُ الْحَلالِ وَ التَّـوَسُّعُ عَلَى الْعِیالِ؛(بحارالأنوار، ج 71، ص 394، ح 63. )

خوش اخلاقى در سه چیز است: دورى كردن از حرام، طلب حلال و فراهم آوردن آسایش و رفاه براى خانواده .

« 29 » امام صادق علیه‏السلام :

اِنَّ اللّه‏َ تَبارَكَ وَ تَعالى خَصَّ رَسولَ اللّه‏ِ صلى‏الله‏علیه‏و‏آله بِمَكارِمِ الاَْخْلاقِ، فَامْتَحِنوا اَنـْفُسَكُمْ، فَاِنْ كانَتْ فیكُمْ فَاحْمَدُوا اللّه‏َ عَزَّوَجَلَ وَ ارْغَبوا اِلَیْهِ فِى الزّیادَةِ مِنْها. فَذَكَرَها عَشَرَةً: الیَقینُ وَ القَناعَةُ وَ الصَّبْرُ وَ الشُّكْرُ وَ الْحِلْمُ وَ حُسْنُ الْخُلْقِ وَ السَّخاءُ وَ الْغَیْرَةُ وَ الشَّجاعَةُ وَ الْمُروءَةُ؛(امالى صدوق، ص 290. )

خداى تبارك و تعالى، رسول خدا صلى‏الله‏علیه‏و‏آله را به مكارم اخلاق، مخصوص گردانید. پس شما نیز خود را بیازمایید، اگر این صفات در شما بود خداى عزّوجل را سپاس گویید و از خدا این مكارم را بیشتر بخواهید. سپس آن ده صفت را برشمردند: یقین، قناعت، صبر، شكر، بردبارى، خوش‏اخلاقى، بخشندگى، غیرت، شجاعت و جوانمردى .

« 30 » امام على علیه‏السلام :

عَوِّدْ نَفْسَكَ حُسْنَ النِّیَّةِ وَ جَمیلَ الْمَقْصَدِ، تُدْرِكْ فى مَباغیكَ النَّجاحَ؛(غررالحكم، ح 623. )

خودت را به داشتن نیّت خوب و مقصد زیبا عادت ده، تا در خواسته‏هایت موفق شوى .

« 31 »  امام على علیه‏السلام :

عَوِّدْ لِسانَكَ لینَ الْكَلامِ وَ بَذْلَ السَّلامِ، یَكْثُرْ مُحِبّوكَ وَ یَقِلَّ مُبْغِضوكَ؛(غررالحكم، ح 6231  )

زبان خود را به نرمگویى و سلام كردن عادت ده، تا دوستانت زیاد و دشمنانت كم شوند .

« 32 »  امام على علیه‏السلام :

تِسْعَةُ اَشْیاءَ قَبیحةٌ وَ هِىَ مِنْ تِسْعَةِ اَنـْفُسٍ اَقبَحُ مِنها مِنْ غَیْرِهِمْ: ضیقُ الذَّرْعِ مِنَ الْـمُلوكِ وَ الْبُخْلُ مِنَ الاَْغْنیاءِ وَ سُرْعَةُ الْغَضَبِ مِنَ الْعُلَماءِ وَ الصِّبا مِنَ الْكُهولِ وَ الْقَطیعَةُ مِنَ الرُّؤوسِ وَ الْكِذْبُ مِنَ الْـقُضاةِ وَ الزَّمانَةُ مِنَ الاَْطِبّاءِ وَ الْبَذاءُ مِنَ النِّساءِ وَ الطَّیشُ مِن ذَوِى السُّلْطانِ؛(دعائم الإسلام، ج 1، ص 83 .)

نُه چیز زشت است، اما از نه گروه زشت‏تر: درماندگى و ناتوانى از دولتمردان؛ بخل از ثروتمندان؛ زود خشمى از دانشمندان؛ حركات بچگانه از میانسالان؛ جدایى حاكمان از مردم؛ دروغ از قاضیان؛ بیمارى كهنه از پزشكان؛ بدزبانى از زنان و سختگیرى و ستمگرى از سلاطین.

« 33 »  پیامبر صلى‏الله‏علیه‏و‏آله :

اَلْعَدْلُ حَسَنٌ وَلكِنْ فِى الاُْمَراءِ اَحْسَنُ، وَ السَّخاءُ حَسَنٌ وَلكِنْ فِى الاَْغْنیاءِ اَحْسَنُ، اَلْوَرَعُ حَسَنٌ وَلكِنْ فِى الْعُلَماءِ اَحْسَنُ، اَلصَّبْرُ حَسَنٌ وَلكِنْ فِى الْفُقَراءِ اَحْسَنُ، اَلتَّوبَةُ حَسَنٌ وَلكِنْ فِى الشَّبابِ اَحْسَنُ، اَلْحَیاءُ حَسَنٌ وَلكِنْ فِى النِّساءِ اَحْسَنُ؛(نهج الفصاحه، ح 2006. )

عدالت نیكو است اما از دولتمردان نیكوتر، سخاوت نیكو است اما از ثروتمندان نیكوتر؛ تقوا نیكو است اما از علما نیكوتر؛ صبر نیكو است اما از فقرا نیكوتر، توبه نیكو است اما از جوانان نیكوتر و حیا نیكو است اما از زنان نیكوتر .

« 34 » امام على علیه‏السلام :

اَلْكَریمُ یَرى مَكارِمَ اَفْعالِهِ دَیْنا عَلَیْهِ یَقْضیهِ، اَللَّئیمُ یَرى سَوالِفَ اِحْسانِهِ دَیْنا لَهُ یَقْتَضیهِ ؛(غررالحكم، ح 2031 و 2032 .)

« 35 » امام على علیه‏السلام :

اِذا كانَ فى رَجُلٍ خَلَّةٌ رائِقَةٌ فَانْتَظِروا اَخَواتِها؛(نهج البلاغه، حكمت 445 . )

اگر در وجود كسى خصلتى پسندیده باشد، انتظار خصلت‏هاى پسندیده دیگرى را نیز در او داشته باشید .

« 36 »  امام صادق علیه‏السلام :

ایّاكَ وَ خَصْلَتَینِ: اَلضَّجَرَ وَ الْكَسَلَ، فَاِنَّكَ اِنْ ضَجِرْتَ لَمْ تَصْبِرْ عَلى حَقٍّ وَ اِنْ كَسِلْتَ لَمْ تُؤَدِّ حَقّا؛(امالى صدوق، ص 636. )

از دو خصلت بپرهیز: بى‏حوصلگى و تنبلى، زیرا اگر كم‏حوصله باشى بر حق شكیبایى نكنى و اگر سست و تنبل باشى حقّى را ادا نكنى .

« 37 »  پیامبر صلى‏الله‏علیه‏و‏آله :

اِنَّما تَفْسیرُ حُسْنِ الْخُلْقِ: ما اَصابَ الدُّنْیا یَرْضى وَ اِنْ لَمْ یُصِبْهُ لَمْ یَسْخَطْ؛(كنزالعمّال، ح 5229 . )

تفسیر خوش اخلاقى این است كه اگر دنیا به انسان رو كرد، راضى و خشنود باشد و اگر رو نكرد خشمگین و ناراحت نشود .

« 38 »  پیامبر صلى‏الله‏علیه‏و‏آله :

اَوَّلُ ما یوضَعُ فى میزانِ الْعَبْدِ یَوْمَ الْقیامَةِ حُسْنُ خُلْقِهِ؛(قرب الإسناد، ص 46، ح 149. )

نخستین چیزى كه روز قیامت در ترازوى اعمال بنده گذاشته مى‏شود، اخلاق خوب اوست .

« 39 »  امام على علیه‏السلام :

مَنْ ساءَ خُلْقُهُ مَلَّهُ اَهْلُهُ؛(تحف العقول، ص 214 . )

هر كس بد اخلاق باشد، خانواده ‏اش از او دلتنگ و خسته مى‏شوند .

« 40 » امام على علیه‏السلام :

اَلنُّصْحُ بَیْنَ الْمَلاَء تَقْریعٌ؛(شرح‏نهج‏البلاغه،ابن‏ابى‏الحدید، ج20،ص341،ح908)

نصیحت كردن در حضور دیگران، خُرد كردن شخصیت است .

حدیث (1) پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله :

قالَ اللّه‏ُ عَزَّوَجَلَّ... اِذا قالَ العَبدُ: «بِسمِ اللّه‏ِ الرَّحمنِ الرَّحيمِ» قالَ اللّه‏ُ ـ جَلَّ جَلالُهُ ـ : بَدَاَ عَبدى بِاسمى، وَ حَقٌّ عَلَىَّ اَن اُتـَمِّمَ لَهُ اُمورَهُ و اُبارِكَ لَهُ فى اَحوالِهِ؛

خداوند فرمود: «... هرگاه بنده بگويد: بسم اللّه‏ الرحمن الرحيم، خداى متعال مى‏گويد: بنده من با نام من آغاز كرد. بر من است كه كارهايش را به انجام رسانم و او را در همه حال، بركت دهم».

عيون اخبار الرضا، ج 2، ص 269، ح 59

حدیث (2) پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله :

اِذا وُضِعَتِ المائِدَةُ حَفَّتها اَربَعَةُ آلفِ مَلَكٍ، فَاِذا قالَ العَبدُ: بِسمِ اللّه‏ِ قالَتِ المَلائِكَةُ: بارَكَ اللّه‏ُ عَلَيكُم فى طَعامِكُم ثُمَّ يَقولونَ لِلشَّيطانِ اُخرُج يا فاسِقُ، لا سُلطانَ لَكَ عَلَيهِم؛

هرگاه سفره پهن مى‏شود، چهار هزار فرشته در اطراف آن گرد مى‏آيند. چون بنده بگويد: «بسم اللّه‏» فرشتگان مى‏گويند: «خداوند، به غذايتان بركت دهد!» سپس به شيطان مى‏گويند: «اى فاسق! بيرون شو. تو بر آنان، راه تسلّط ندارى».

كافى، ج 6، ص 292، ح 1

حدیث (3) پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله :

اَلتَّسْميَةُ مِفْتاحُ الْوُضوءِ و مِفْتاحُ كُلِّ شَيءٍ؛
بسم اللّه‏ الرحمن الرحيم، كليد وضو و كليد هر چيزى است.

مستدرك الوسائل، ج1، ص 323

حدیث (4) پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله :

لا يُرَدُّ دُعاءٌ أَوَّلُهُ بِسْمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحيمِ؛
دعايى كه با بسم اللّه‏ الرحمن الرحيم شروع شود، رد نمى‏شود.

الدعوات، ص 52

حدیث (5) پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله :

مَنْ قَرَأَ بِسْمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحيمِ مُوقِنا سَبَّحَتْ مَعَهُ الْجِبالُ إلاّ أَنـَّهُ لا يَسْمَعُ ذلِكَ مِنها؛
هر كس با يقين بسم اللّه‏ الرحمن الرحيم را قرائت كند، كوه‏ها به همراه او تسبيح مى‏گويند، هر چند او تسبيح آنها را نمى‏شنود.

الدرالمنثور، ج 1، ص 26

حدیث (6) پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله :

مَن رَفَعَ قِرطاسا مِنَ الأْرضِ مَكتوبا عَلَيهِ بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحيمِ إجلالاً لِلّهِ ولاِسْمِهِ عَنْ أن يُداسَّ كانَ عِندَ اللّه‏ِ مِنَ الصِّدِّيقينَ و خُفِّفَ عَن والِدَيهِ و إن كانا مُشرِكَينِ؛
هر كس كاغذى را كه روى آن بسم اللّه‏ الرحمن الرحيم نوشته شده است از روى زمين بردارد و اين كار براى بزرگداشت خداوند و جلوگيرى از اهانت به نام او باشد، نزد خداوند از صديقين به‏شمار مى‏رود و از بار گناه پدر و مادرش برداشته خواهد شد، حتى اگر مشرك باشند.

مستدرك الوسائل، ج1، ص 323

حدیث (7) پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله :

إذا قالَ الْعَبدُ عِندَ مَنامِهِ بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحيمِ يَقولُ اللّه‏ُ: مَلائِكَتى! اُكتُبُوا بِالْحَسَناتِ نَفسَهُ إلَى الصَّباحِ؛
هر گاه بنده‏اى هنگام خوابش، بسم اللّه‏ الرحمن الرحيم بگويد، خداوند به فرشتگان مى‏گويد: به تعداد نفس‏هايش تا صبح برايش حسنه بنويسيد.

جامع الأخبار، ص 42

حدیث (8) پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله :

اَلْعَبد... إِنْ قالَ فى أوَّلِّ وُضوئِهِ بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحيمِ طَهُرَت أعضاؤُهُ كُلُّها مِنَ الذُّنوبِ؛
اگـر بنـده‏اى... در ابتداى وضويش، بسم اللّه‏ الرحمن الرحيم بگويد همه اعضايش از گناهان پاك مى‏شود.

تفسير الامام العسكرى عليه‏السلام ، ص 521

حدیث (9) پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله :

زَيـِّنوا مَوائِدَكُم بِالْبَقْلِ؛ فإِنَّها مَطرَدَةٌ لِلشَّياطينِ مَعَ التَّسميَةِ؛
سفره‏هايتان را با سبزى، زينت دهيد ؛ زيرا سبزى با بسم اللّه‏ الرحمن الرحيم، شيطان را طرد مى‏كند.

مكارم الأخلاق، ص 176

حدیث (10) پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله :

مَنْ قَرَأ بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحيمِ كَـتَبَ اللّهُ لَهُ بِكُلِّ حَرفٍ أربَعَةَ آلافٍ حَسَنَةً و مَحا عَنهُ أربَعَةَ آلافِ سَيِّـئَةٍ و رَفَعَ لَهُ أربَعَةَ آلافِ دَرَجَةٍ؛
هر كس بسم اللّه‏ الرحمن الرحيم را قرائت كند خداوند به ازاى هر حرفِ آن چهار هزار حسنه برايش مى‏نويسد و چهار هزار گناه از او پاك مى‏كند و چهار هزار درجه او را بالا مى‏برد.

بحارالأنوار، ج 92، ص 258

حدیث (11) پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله :

أنَّهُ إذا قالَ الْمُعَلِّمُ لِلصَّبىِّ قُل بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحيمِ فَقالَ الصَّبىُّ بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحيمِ كَـتَبَ اللّه‏ُ بَراءَةً لِلصَّبِىِّ و بَراءَةً لأِبـَوَيهِ و بَراءَةً لِلمُعَلِّمِ؛
وقتى معلم به كودك بگويد: بگو بسم اللّه‏ الرحمن الرحيم و كودك آن را تكرار كند خداوند براى كودك و پدر و مادرش و معلم، برائت از آتش در نظر خواهد گرفت.

مجمع البيان، ج 1، ص 50

حدیث (12) پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله :

مَن كَـتَبَ بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحيمِ فَجَوَّدَهُ تَعظيما لِلّهِ غَفَرَ اللّهُ لَهُ؛
هر كس بسم اللّه‏ الرحمن الرحيم را براى بزرگداشت خداوند زيبا بنويسد، خداوند او را مى‏بخشد.

بحارالأنوار، ج 92، ص 35

حدیث (13) پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله :

عَنِ اللّهِ جَلّ وَ عزَّ أنَّهُ قالَ: كُلُّ أمرٍ ذى بالٍ لَم يُذكَر فيهِ بِسمِ اللّهِ فَهُوَ أَبْتَرُ؛
از خداوند عزيز و جليل نقل كرده است كه فرمود: هر كار ارزشمندى كه در آن بسم اللّه‏ ذكر نشود ناقص است.

بحارالأنوار، ج 76، ص 305

حدیث (14) پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله :

مَن حَزَنَهُ أَمرٌ تَعاطاهُ فَقالَ بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحيمِ و هو مُخلِصٌ لِلّهِ بِقَلبِهِ إلَيْهِ لَم يَنفَكَّ مِن إحدَى اثْنَتَينِ إمّا بُلُوغُ حاجَتِهِ فِى الدُّنيا و إمّا يَعدِلُهُ عِندَ رَبِّهِ و يَدَّخِرُ لَدَيهِ و أبقى لِلْمُؤمِنينَ؛
هر كس كارى او را اندوهگين و به خود مشغول كند و او با اخلاص براى خدا بسم اللّه‏ الرحمن الرحيم بگويد و با قلبش به سوى او رو كند، يكى از اين دو براى او خواهد بود: يا در دنيا به حاجتش مى‏رسد و يا حاجتش نزد پروردگار بوده و براى او ذخيره مى‏شود و آن براى مؤمنان ماندگارتر است.

التوحيد، ص 232

حدیث (15) پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله :

مَن أرادَ أَنْ يُنجِيَهُ اللّه‏ُ مِنَ الزَّبانيَةِ التِّسعَةِ عَشَرَ فَلْيَقرَأْ بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحيمِ فَإنَّها تِسعَةَ عَشَرَ حَرفا لِيَجعَلَ اللّهُ كُلَّ حَرفٍ مِنها جُنَّةً مِن واحدٍ مِنهُم؛
هر كس مى‏خواهد خداوند او را از زبانيه (فرشتگان عذاب) نوزده‏گانه برهاند، بسم اللّه‏ الرحمن الرحيم را قرائت كند زيرا آن نوزده حرف است. تا خداوند هر حرف آن را سپرى در مقابل يكى از آن فرشتگان قرار دهد.

بحارالأنوار، ج 89 ، ص 258

حدیث (16) پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله :

إذا مَرَّ الْمُؤمِنُ عَلَى الصِّراطِ فَيَقولُ بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحيمِ طَفِئَتْ لَهبُ النِّيرانِ وَ نَقولُ: جُز يا مُؤمِنُ فَإنَّ نورَكَ قَد أطفَأ لَهِبى؛
هنگامى كه مؤمن بر صراط مى‏گذرد، و مى‏گويد: بسم اللّه‏ الرحمن الرحيم. ناگاه زبانه‏هاى آتش خاموش مى‏شود و مى‏گويد: اى مؤمن عبور كن زيرا نور تو آتش مرا خاموش كرد.

جامع الأخبار، ص 120

حدیث (17) پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله :

لَو قَرَأتَ بِسمِ اللّهِ تَحفَظُكَ الْمَلائِكَةُ إلَى الْجَنَّةِ و هُوَ شِفاءٌ مِن كُلِّ داءٍ؛
اگر بسم اللّه‏ را قرائت كنى، فرشتگان، تا بهشت تو را حفظ مى‏كنند و آن شفاى هر دردى است.

فقه الرضا عليه‏السلام ، ص 342

حدیث (18) پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله :

كانَ جِبرئيلُ إذا جاءَنى بِالْوَحىِ أوَّلُ ما يُلقى عَلَىَّ بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحيمِ؛
وقتى جبرئيل با وحى به نزدم مى‏آمد، نخستين چيزى كه به من القا مى‏كرد، بسم اللّه‏ الرحمن الرحيم بود.

سنن الدارقطنى، ج 1، ص 304

حدیث (19) پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله :

مَن قَرَأ بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحيمِ بَنَى اللّهُ لَهُ فِى الْجَنَّةِ سَبعَةَ ألفٍ قَصرٍ مِن ياقوتَةٍ حَمْراءَ؛
هر كس بسم اللّه‏ الرحمن الرحيم را قرائت كند خداوند در بهشت هفتاد هزار قصر از ياقوت سرخ براى او بنا كند.

مدينة المعاجز، ج 2، ص 366

حدیث (20) پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله :

بسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحيمِ مِفتاحُ كُلِّ كِتابٍ؛
بسم اللّه‏ الرحمن الرحيم، كليد هر نوشته‏اى است.

الجامع الصغير، ج 1، ص 481

حدیث (21) پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله :

اُمَّتى يَأتونَ يَومَ الْقيامَةِ و هُم يَقولونَ بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحيمِ فَتَثقُلُ حَسَناتُهُم فِى الْميزانِ فَيُقالُ: ألا ما اُراجِحَ مَوازينَ اُمَّةِ مُحَمَّدٍ: فَـتَقولُ الأْنبياءُ عليهم‏السلام إنَّ ابْتِداءَ كَلامِهِم ثَلاثَةَ أسماءٍ مِن أسماءِ اللّه‏ِ لَو وُضِعَت فى كَفَّةِ الْمِيزانِ و وُضِعَت سَيِّئاتُ الْخَلقِ فى كَفَّةٍ اُخرى لَرَجَحَتْ حَسَناتُهُم؛
امت من در روز قيامت مى‏آيند در حالى كه بسم اللّه‏ الرحمن الرحيم مى‏گويند. آنگاه اعمال نيك آنها در ترازوى اعمال، سنگين مى‏شود. گفته مى‏شود: چه چيزى باعث شده كه ترازوى اعمال امّت محمد سنگين شود. پيامبران جواب مى‏دهند: چون سخن ايشان به سه نام از نام‏هاى پروردگار شروع مى‏شود كه اگر در يك كفه ترازو قرار گيرد و گناهان مردم در كفه ديگر گزارده شود، حسنات آنها برترى مى‏يابد.

تنبيه الخواطر و نزهة النواظر، ج 1، ص 32

حدیث (22) امام علی علیه السلام :

إنَّ الْعَبدَ إذا أرادَ أن يَقرَأَ أو يَعمَلَ عَمَلاً و يَقولُ... بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحيمِ فَإنَّهُ يُبارَكُ لَهُ فيهِ؛
هر بنده‏اى بخواهد چيزى بخواند يا كارى انجام دهد و بسم اللّه‏ الرحمن الرحيم بگويد، در كارش بركت داده مى‏شود.

تفسير الإمام العسكرى عليه‏السلام ، ص 25

حدیث (23) امام علی علیه السلام :

مَنِ اسْتَمَعَ إلى قارى‏ءٍ يَقرَؤُها [بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحيمِ] كانَ لَهُ بِقَدرِ ما لِلْقارِئ؛
هر كس به صداى قارى‏اى كه بسم اللّه‏ الرحمن الرحيم را قرائت مى‏كند گوش دهد، براى او آن خواهد بود، كه براى قارى است.

عيون أخبار الرضا عليه‏السلام ، ج 2، ص 271

حدیث (24) امام علی علیه السلام :

بِسمِ اللّهِ شِفاءٌ مِن كُلِّ داءٍ و عَونٌ لِكُلِّ دَواءٍ؛
سم اللّه‏، شفاى هر دردى و يارى كننده هر دارويى است.

نزهة الناظر و تنبيه الخاطر، ص 42

حدیث (25) امام علی علیه السلام :

ألا فَمَن قَرَأها (بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحيمِ) مُعتَقِدا لِمُوالاةِ مُحَمَّدٍ و آلِهِ الطَّيِّبِينَ مُنقادا لأَِمرِها مُؤمِنا بِظاهِرِهِما و باطِنِهِما أعطاهُ اللّه‏ُ عَزَّوَجلَّ بِكُلِّ حَرفٍ مِنها حَسَنَةً كُلُّ واحِدَةٍ مِنها أفضَلُ مِنَ الدُّنْيا و ما فيها مِن أصنافِ أموالِها و خَيراتِها؛
هر كه بسم اللّه‏ الرحمن الرحيم را با اعتقاد و دوستى محمد و آل پاكش و با تسليم در برابر دستوراتشان و با ايمان به ظاهر و باطنش بخواند خداوند عزيز و جليل در مقابل هر حرف آن، چيزى برتر از دنيا و آنچه در آن است، از ثروت و خوبى‏ها را به او مى‏بخشد.

عيون أخبار الرضا عليه‏السلام ، ج 1، ص 270

حدیث (26) امام كاظم عليه‏السلام :

سُئِلَ الكاظِمُ عليه‏السلام : و أىُّ آيَةٍ أَعظَمُ فى كِتابِ اللّه‏ِ؟ فَقالَ: بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحيمِ؛
از امام كاظم عليه‏السلام پرسيدند: كداميك از آيات كتاب خدا برتر و بزرگ‏تر است؟ فرمودند: بسم اللّه‏ الرحمن الرحيم.

بحارالأنوار، ج 89 ، ص 238

حدیث (27) امام باقر عليه‏السلام :

أوَّلُ كُلِّ كِتابٍ نَزَلَ مِنَ السَّماءِ «بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحيمِ»، فَإِذا قَرَأتَ «بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحيمِ» فَلا تُبالى أن لا تَستَعيذَ، و إذا قَرَأتَ «بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحيمِ» سَتَرَتكَ فيما بَينَ السَّماءِ وَالأَرضِ؛
ابتداى هر كتابى كه از آسمان نازل شده، بسم اللّه‏ الرحمن الرحيم است. هر گاه بسم اللّه‏ الرحمن الرحيم را قرائت كردى اشكالى ندارد كه استعاذه نكنى (نگويى كه پناه مى‏برم به خدا) و هر گاه بسم اللّه‏ الرحمن الرحيم را تلاوت كردى، تو را از آنچه ميان آسمان و زمين است محفوظ مى‏دارد.

كافى، ج 3 ، ص 313

حدیث (28) امام صادق عليه‏السلام :

اِحتَجِز مِنَ النّاسِ كُلِّهِم بـِ «بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحيمِ» و بـِ «قُلْ هُوَ اللّه‏ُ أحَدٌ» اِقرَأها عَن يَمينِكَ و عَن شِمالِكَ و مِن بَينِ يَدَيكَ و مِن خَلفِكَ و مِن فَوقِكَ و مِن تَحتِكَ؛
خود را از تمامى مردم با بسم اللّه‏ الرحمن الرحيم و قل هو اللّه‏ احد حفظ كن. آن را از سمت راست و چپ و جلو و عقب و بالا و پايين بخوان.

كافى، ج 2، ص 624

حدیث (29) امام صادق عليه‏السلام :

لا تَدَعْ بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحيمِ و إن كانَ بَعدَهُ شِعرٌ؛
بسم اللّه‏ الرحمن الرحيم را رها مكن حتى اگر بعدش شعر باشد.

كافى، ج 2، ص 672

حدیث (30) امام صادق عليه‏السلام :

إذا تَوَضَّأَ أحَدُكُم و لَم يُسَمَّ كانَ لِلشَّيطانِ فى وُضوئِهِ شِركٌ و إن أكَلَ أو شَرِبَ أو لَبِسَ و كُلُّ شَى‏ءٍ صَنَعَهُ يَنبَغى أن يُسَمِّى عَلَيهِ فَإن لَم يَفعَل كانَ لِلشَّيطانِ فيهِ شِركٌ؛
هر گاه يكى از شما وضو بگيرد و بسم اللّه‏ الرحمن الرحيم نگويد. شيطان در آن شريك است و اگر غذا بخورد و آب بنوشد يا لباس بپوشد و هر كارى كه بايد نام خدا را بر آن جارى سازد، انجام دهد و چنين نكند، شيطان در آن شريك است.

محاسن، ج 2، ص 433

حدیث (31) امام صادق عليه‏السلام :

بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحيمِ اسْمُ اللّه‏ِ الأْكبَرِ أو قالَ الأْعظَمِ؛
بسم اللّه‏ الرحمن الرحيم، بزرگ‏ترين ـ فرمود ـ يا با عظمت‏ترين نام خداوند است.

بحارالأنوار، ج 90، ص 223

حدیث (32) امام صادق عليه‏السلام :

اَلباءُ بَهاءُ اللّه‏ِ وَ السِّينُ سَناءُ اللّه‏ِ وَ الْمِيمُ مَجدُ اللّه‏ِ و اللّه‏ُ إلهُ كُلِّ شَى‏ءٍ الرَّحمنُ بِجَميعِ خَلقِهِ وَ الرَّحيمُ بِالْمُؤمنينَ خاصَّةً؛
باء (بسم اللّه‏ الرحمن الرحيم) بهاء (روشنى) خدا و سين آن سناء (بزرگى) خدا و ميم آن مجد (عظمت) خدا، و اللّه‏ معبود همه چيز، رحمن مهربان به همه خلق، رحيم مهربان فقط به مؤمنان است.

كافى، ج 1، ص 114

حدیث (33) امام صادق عليه‏السلام :

رُبَّما تَرَكَ بَعضُ شيعَتِنا فِى افْتِتاحِ أَمرِهِ بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحيمِ فَـيَمْـتَحِنَهُ اللّه‏ُ بِمَكْروهٍ لِيُـنَـبِّهَهُ عَلى شُكرِ اللّه‏ِ وَ الثَّناءَ عَلَيهِ و يَمحَقُ وَ صَمةَ تَقصيرِهِ عِندَ تَركِهِ قَولَ بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحيمِ؛
بسا كه يكى از شيعيان ما در آغاز كارى، بسم اللّه‏ الرحمن الرحيم نمى‏گويد و به همين خاطر، خداوند، او را گرفتار چيزى ناخوشايند مى‏سازد تا به شكر و ثناى الهى متوجّه گردد و كوتاهى‏اش را در گفتن بسم اللّه‏، جبران كند.

التوحيد، ص 231

حدیث (34) امام صادق عليه‏السلام :

اَلْبَسمَلَةُ تيجانُ السُّوَرِ؛
بسم اللّه‏ الرحمن الرحيم، تاج سوره‏هاست.

تفسير القرطبى، ج 1، ص 92

حدیث (35) امام صادق عليه‏السلام :

اَلْبَسمَلَةُ تيجانُ السُّوَرِ؛
بسم اللّه‏ الرحمن الرحيم، تاج سوره‏هاست.

مكارم الأخلاق، ص 347

حدیث (36) امام رضا عليه‏السلام :

إنَّ بِسمِ اللّه‏ِ الرَّحمنِ الرَّحيمِ أقرَبُ إلَى اسْمِ اللّه‏ِ الأْعظَمِ مِن سَوادِ الْعَينِ إلى بَياضِها؛
بسم اللّه‏ الرحمن الرحيم، به اسم اعظم نزديك‏تر است از سياهى چشم به سفيدى‏اش.

عيون أخبار الرضا، ج 1، ص 8

حدیث (37) امام رضا عليه‏السلام :

مَعنى قَولِ القائِلِ بِسمِ اللّهِ أَىْ أَسِمُ عَلى نَفسى سِمَةً مِن سِماتِ اللّه‏ِ و هِىَ الْعِبادَةُ؛
معناى گفته كسى كه بسم اللّه‏ مى‏گويد، يعنى نشانى از نشانه‏هاى خداوند را بر خود مى‏گذارم و آن عبادت است.

التوحيد، ص 229

حدیث (38) امام علی عليه‏السلام :

قولوا عِندَ افتِتاحِ كُلِّ أَمرٍ صَغيرٍ أو عَظيمٍ: بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحيمِ؛ أَىْ أَستَعينُ عَلى هذَا الأَمرِ بِاللّه‏ِ الَّذى لا يَحِقُّ العِبادَةُ لِغَيرِهِ، المُغيثِ إذَ ا استُغيثَ، المُجيبِ إذا دُعىَ، الرَّحمنِ الَّذى يَرحَمُ بِبَسطِ الرِّزقِ عَلَينا، الرَّحيمِ بِنا فى أديانِنا و دُنيانا و آخِرَتِنا، خَفَّفَ عَلَينَا الدِّينَ و جَعَلَهُ سَهلاً خَفيفا، و هُوَ يَرحَمُنا بِتَمييزِنا مِن أعدائِهِ؛
هنگام آغاز هر كار كوچك و بزرگى بسم اللّه‏ الرحمن الرحيم بگوييد. يعنى براى اين كار، از خدا مدد مى‏جويم. خدايى كه جز او كسى سزاوار پرستش نيست. پناهگاه پناهجو و فريادرس فرياد خواه است. خداوند بخشنده‏اى كه با گسترش روزى بر ما رحم مى‏كند، مهربان به ما، در آيين و دنيا و آخرتمان. دين را بر ما آسان و سبك و سهل گرفت. و به ما رحم مى‏كند با جدا كردن از دشمنانش.

التوحيد، ص 232

حدیث (38) امام حسن عسكرى عليه‏السلام :

عَلاماتُ المُؤمِنِ خَمسٌ: ... وَ الجَهرُ بـِ «بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحيمِ»؛
نشانه‏هاى مؤمن پنج چيز است: ... و بلند گفتن بسم اللّه‏ الرحمن الرحيم.

تهذيب الأحكام، ج 6 ، ص 52 ، ح 37

حدیث (39) امام صادق عليه‏السلام :

اِغْلِقُوا أَبوابَ الْمَعصيَةِ بِالإْسْتِعاذَةِ وَ افْتَحُوا أبوابَ الطّاعَةِ بِالتَّسميَةِ ؛
درهاى گناهان را با استعاذه (پناه بردن به خدا) ببنديد و درهاى طاعت را با بسم اللّه‏ گفتن بگشاييد.

الدعوات، ص 52

حدیث (40) معصوم عليه‏السلام :

مِن حَقِّ الْقَلَمِ عَلى مَن أَخَذَهُ إذا كَـتَبَ أَنْ يَبدَأَ بِبِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحيمِ ؛
از حقوق قلم بر كسى كه آن را براى نوشتن در دست مى‏گيرد اين است كه با بسم اللّه‏ الرحمن الرحيم آغاز كند.

مستدرك الوسائل، ج 8 ، ص 434